جاذبه های گردشگی آذرشهر

آرامگاه ها:
آرامگاه عبدالله شهید:
عبدالله شهید یکی از اصحاب پیامبر اسلام به شمار می رفت . بنا به روایتی شهادتش در سال 98 هجری قمری بوده است و آرامگاه وی اکنون در داخل مسجد محله ی حلوایی که به نام وی مشهور است ، قرار دارد.
چشمه ها و رود ها:
چشمه تاپ تاپان:
اين چشمه به فاصله 5 كيلومتري آذرشهر در جاده تبريز به مراغه واقع شده است. آب در حوضي طبيعي جمع مي شود و مورد استفاده قرار مي گيرد. آب اين چشمه از دسته آب هاي معدني بيكربناته كلسيك و منيزين گازدار و آهن دار سرد است كه خواص درماني آن براي ازدياد گلبولهاي قرمز و تنظيم ميزان هموگلوبين خون، سهولت كار دستگاه گوارش و كمك به تغذيه و رشد ارزيابي شده است.چشمه‌های آب معدنی تاپ‌تاپان در نزدیکی شهر آذرشهر در استان آذربایجان شرقی واقع شده. آب‌های آن چشمه‌ها که دارای مواد معدنی و بویژه فسفر است برای درمان بسیاری از بیماری‌های پوستی سودمند می‌باشد. منشاء آبی این چشمه کوه سهند است.
دره سرسبز موسوم به قیرمیزی گول :
این مکان که در روستای قیرمیزی گول شهر آذر شهر واقع است . در واقع دره قیرمیزی گول، رود توفارقانچای است که یک محیط سرسبز و دلنشین را با تمام زیباییهای طبیعی خلق کرده است .مصلي:مصلی آذرشهراین مصلی بر بالای تپه ی یووا داغی (لانه کوه)قرار داردکه مصلی داغی نیز گفته می شود . مصلی دیواری تک ضلعی ونسبتاً بلند است و طولی در حدود 15 متر دارد. در نماز عید فطر و قربان در مصلی داغی برگذار می شد. مصالح تشکیل دهنده ی این دیوار سنگ و آجر است.از نوشته های آن پیداست که متعلق به قرن هفتم و هشتم هجری قمری است .این مصلی در میان گورستان قرار گرفته و کمی از سطح گورستان بلندتر است . چند مقبره ی کوچک و نسبتاً تاریخی در این تپه وجود دارد.
چشمه چهارسو:
این چشمه در محله ستوباد آذرشهر، در میدان کوچکی که محل تقاطع چهار کوی باریک است، قراردارد.
تپه ها:
تپه پیر قطران:
این تپه در کناره ی جنوبی توفارقان چای در نزدیکی پل آذر شهر واقع شده است .تپه پوشیده از سنگهای آتشفشانی است.در میان مردم روایت است قطران پادشاهی بود که سرایش در این بلندی بنا گشته و نتیجتاًبه نام وی معروف شده است .تپه شیر امیناین تپه در روستای شیرامین ،در جنوب غربی آذر شهر در فاصله 17 کیلومتری از مرکز شهرستان آذر شهر واقع شده است . وجود سنگ صیقلی یافته شده که شبیه به وسایل دفاعی است اهمیت ان تپه را به صراحت بیان می کند.
غارها:
غار قدمگاه :
اين غار در جنوب آذرشهر در روستا ي باد اميار و اقع شده و فضا ي آن ، زيرزميني د ايره ا ي شكل است و قطر ي به طول ‪ ۱۵‬متر د ارد. محر اب (يا مسجد) غاربا مقرنس‌ها ي آويخته ا ي كه به دوره صفو ي تعلق د ارد به نحو ي تعبيه شده كه گمان مي‌رود، در زماني نزديك تر احد اث شده است و در حال حاضر اين غار محل برگزاري مر اسم مذهبي در ماه‌ها ي محرم و رمضان است .
مدفن و گورستان ها:
مدفن تاریخی یئنگجه:
این قبرستان در روستای یئنگجه از توابع آذر شهر واقع شده است . این قبرستان در اثر اهمال مسئولین امر ، تخریب و سنگهای حجاری شده به یغما رفت . در این قبرستان مقبره های معروف به نام «بابا برکی»یا «قره دونی »وجود دارد که از نقش سنگها چنین استنباط می شود که قبر متعلق به بایز یدبن بابا دل بوده که بر سال 712 هجری قمری دار فانی را وداع گفته است .
گورستان خواجه حیران:
این گورستان در محله پراپر آذر شهر واقع شده است که همانند سایر آثارتاریخی شهر عمداً یا سهواً تخریب شده است . سنگهای نفیس و باستانی این گورستان به یغما رفته و اکنون جز سنگ باستانی و بقعه خواجه حیران که چند سال پیش مرمت شده چیزی از آن باقی نیست . قبور تخریب و مسطح گردیده و تبدیل به زمین فوتبال برای جوانان محله شده است . سنگ نوشته های این قبور حکایت از آن دارد قبور معمولاً مربوط به قرن 10،9 هجری قمری بوده است . قبر ملا یوسف توفارقاتی و میرزا یوسف شمسالعلما و پیر سکندر نیز در این گورستان است.گورستان قدمگاه (بادامیر)این گورستان در روستای قدمگاه در دامنه ی کوه قاف (قاف داغی)واقع است. این روستا در 12 کیلومتری جنوب شرقی آذر شهر و از روستای تحت پوشش دهستان قبله داغی به شمار می رود . سنگهای باستانی این گورستان توسط یاغیان به یغما رفته است . در این محل دو تن از مشاهیر آذر شهر ،خواجه ابو اسحق ابراهیم معروف به پیرچوپان و خواجه علی آرمیده اند . از آثار و نوشته ها چنین بر می آید ،که اکثر قبورمتعلق به قرن هفتم هجری قمری است .
معبد ها:
معبد قدمگاه:
باقی مانده ای از عبادتگاه و شاهکاری از صخره تراشی ایرانی .نمای بیرونی معبد قدمگاه بسیار ساده است بنابر این توان جذب رهگذر را در اولین برخورد ندارد. معبد با یک گذر گاه تنگ و کوچک شروع می شود که این گذر گاه سایه بانی حفاظ مانند است از صخره. صخره بزرگ سفید مایل به خاکستری و از گل رسوبی ته نشین شده تشکیل شده است .
مساجد:
مسجد چارسی:
این مسجد با 18 ستون چوبی و سر ستونهایی به شیوه دوران صفوی بود . چندین بار مرمت شده و آخرین بار در سال 64 هنگام مرمت فرو ریخت و چندین نفر نیز در زیر آوار ماند ند . سپس کل مسجد را از نو بنا کردند.مسجد رومیان و مسجد محرابمسجد رومیان : این مسجد به شیوه مساجد دوره صفوی بود که چندین بار مرمت شده و قسمتهایی از آن نو سازی شده بود. ولی در این اواخر مسجد را بکلی از بین بردهو مسجد جدیدی را در آن محل احداث نموده اند. - مسجد محراب : مسجد محراب یکی از شاهکارهای هنر حجاری و اثر استاد ملک علی بن استاد حسن علی حجارپیر چوپانی بوده است . این مسجد نیز چندین بار مرمت شده آخر الامر همانند سایر مساجد،تخریب واز نو بنا گردید .
مسجد سنگی روستای جراغیل:
این مسجد سنگی ما بین روستای قدیمی و فعلی جراغیل در میان صخره ها در دل کوه کنده شده است.این بنای تاریخی بدون استفاده از هرگونه وسایل و مصالح ساختمانی امروزی احداث و حتی درب ورودی و محل نورگیر آن با کنده کاری صخره های سخت ایجاد شده است.این مسجد دارای دو ستون بزرگ سنگی هر کدام با قطر دو متر بوده و ارتفاع آن دو و نیم متر است.

حمام تاریخی چهارسوق:
حمام چهارسوق آذرشهر از آثار اواخر دوره قاجاریه می باشد و نمونه ای از معماری حمام های این دوره است. متاسفانه از تاریخ ساخت حمام و بانی و معمار آن مدرک موثقی در دست نیست اما با پرس و جو از ریش سفیدان محل به نظر می رسد که این حمام موقوفه مسجد چهار سوق (ستوباد) باشد. این حمام به نام حمام چارچی نیز معروف است. حمام دارای سربینه بزرگی است که با چهار پایه آجری و یک گنبد استوار بر این پایه ها و با پلان صلیبی شکل اجرا گشته است. گرمخانه نیز پلانی مشابه سربینه اما کوچکتر از آن دارد. از دیگر بخشهای این بنا باید به خزینه – نورکش خانه – انباری و بخش الحاقی که قبل از انقلاب به صورت نمره های خصوصی به آن اضافه شده است اشاره کرد. ورودی بنا که رو به جنوب می باشد دچار تغییرات بسیار شده است و از این قسمت به بخش جدیدتر حمام که در ضلع شرقی حمام ساخته شده است نیز راه دارد. سربینه توسط یک گنبد بلند پوشش داده شده است که بار گنبد توسط چهار قوس جناغی کند به پایه ها انتقال داده شده است. دو پایه مستقل و دو پایه جنوبی ادقام در دیوار حمام است. حد فاصل بین پایه ها و قوسهای شمالی با دیوار شمالی فضایی مجزا و کریدوری شکل با پوشش قوسی ایجاد کرده است. از ضلع شمالی سربینه با سه پله وارد کریدور ارتباطی شده که این راهرو به حمام وارد می شود ولی شواهد امر نشان می دهد که این کریدور در گذشته وجود نداشته و بعدها با ایجاد دیوار نمره ها بین دو پایه جنوب غربی و شرقی و با حذف حوضچه پاشویی این فضا به وجود آمده است و فضای حمام کوچکتر شده است. پوشش سقف حمام مشابه سربینه بوده اما قطر گنبد 60 سانتی متر کوچکتر شده است. در ضمن نمره های اضلاع شمالی و جنوبی بعدا" بصورت وصله ناجوری در این فضا ایجاد شده است . قدمت این بنا بر اساس تحقیقات به عمل آمده به دوران قاجار باز می گردد
حمام تاریخی ستوباد:
تاریخ دقیق و سال ساخت بنا به دلیل عدم وجود شناسنامه ساختمان و نیز عدم وجود نشانه و تاریخ ساخت بر روی خود بنا اظهار نظری نمی توان کرد ولیکن طبق ویژگی های کالبدی بنا و نحوه ساخت و استراکچر ساختمان و نیز تحقیقات میدانی به عمل آمده در مورد بنا این اثر متعلق به عهد قاجار می باشد. همچنین نام بنا که به حمام ستوباد معروف و مشهور است، از محله ای که بنا در آن واقع گردیده استخراج شده است. این بنا جزو معدود یادگارهای شهرستان آذرشهر می باشد که بنا به تحقیقات میدانی به عمل آمده و نوع بنا و نحوه اجراء آن بدون شک متعلق به عهد قاجار است. این حمام از قسمتهای متعددی تشکیل یافته از جمله سربینه، گرمخانه، مسیرهای سیرکولاسیون و همچنین دو بخش که از آنها به عنوان قسمت خصوصی در مقابل قسمت عمومی حمام یاد می شود که یکی از آنها تا اواخر و زمانیکه از حمام استفاده می شده کار می کرده است و دیگری متروک بوده و در حال حاضر نیاز به تعمیرات اساسی دارد. در قسمت غربی حمام فضایی وجود دارد که افراد استفاده کننده از حمام از این مکان به عنوان استخر استفاده کرده و در آن شنا می کردند. سازه این استخر به صورت طاق ضربی همراه با جزرهای ضخیم بوده که ابعاد آن در جهت شرقی غربی 12 متر و در جهت شمالی جنوبی 5/7 متر می باشد، ولیکن قسمتهای زیادی از این استخر در حال حاضر تخریب شده و در صورت عدم مرمت و رسیدگی به بنا تخریب کلی این بخش از حمام را شاهد خواهیم بود . مصالح تشکیل دهنده این بنا عبارتند از : آجر – سنگ – ملات و بویژه ملات ساروج در این بنا در حال حاضر تزئینات و ریزه کاریهای به خصوصی دیده نمی شود، ولیکن باید یادآور شد که بنا به تحقیقات انجام شده از مالک و اهالی محل، گویا تصاویر و نقاشی هایی از داستانهای شاهنامه فردوسی از قبیل رستم و سهراب بر روی طاق ها و جزرهای قسمت سربینه موجود بوده که به مرور زمان در زیر نازک کاریها و گچ کارهای متعدد مدفون گردیده اند