جاذبه های گردشگی ورزقان
پیش بینی وضع هوا
جاذبه های گردشگی
منطقه چیچکلی: منطقه زیبای چیچکلی در ۳۵ کیلومتری شمال غرب ورزقان قرار گرفته است. در این منطقه کوهها پوشیده از گل و درخت و چمن است و عشاير قرهداغ در فصل تابستان از آن به عنوان مراتع ييلاقي بهره ميگيرند.
مسجد جامع خاروانا: این مسجد در مرکز بخش خاروانا در ۶۰ کیلومتری شهر ورزقان واقع شده است. قدمت این مسجد به سدههای ۶ و ۷ هجری قمری میرسد و گويا دختر بايندرخان حاكم قرهداغ كه در روستاي دوزال ساكن بوده ساخته است.
خانه امیر ارشد: خانهي امير ارشد كه در 12 کیلومتری غرب ورزقان در روستاي اوخارا واقع شده است. این ساختمان سنگی كه به «داش عمارت» مشهور است از بناهای زیبا و منحصر به فرد شهرستان ورزقان است. خانه امير ارشد با بهرهگیری از شیوهي معماری تاریخی منطقه و سبک ویژهي ابنیه قاجاری طراحی و ساخته شده است تا نمایانگر تفکرات و باور ها و نحوه زندگی مردم منطقه باشد.
بنای داش ساختمان كه در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری توسط مهندس کرسنسکی مهندس و معمار خوش نام روس ساخته شده است طی سالهای گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مورد مرمت قرار گرفته است تا این یادگار تاریخی که بخشی از شناسنامه هویتی مردم منطقه را به وجود آورده، از دستبرد زمان و آسیبهای طبیعی در امان بماند.ساختمان این خانه در دو طبقه است که سقف طبقه همکف آجري با طاقهاي آهنگ متقاطع و سقف طبقه اول چوبي است، ساختمان داراي دو بال در جانبين شمالي و جنوبي و ايواني در سمت غربي است و بدنه ساختمان سنگي ميباشد. وسعت آن 1100 متر مربع است.
کتیبه سقندل: روستاي سقندل در 5 كيلومتري شهرستان ورزقان و در مسير جاده ورزقان ـ اهر واقع شده است و كتيبهي ميخي اورارتوئي در 3 كيلومتري اين روستا و بر دامنه كوه زاغي بر سينه سنگي يكپارچه و مرتفع منقوش است. سمت جنوبي سنگ مزبور كه به شكل هرم ناقص است، را به صورت مستطيلي به طول 116 سانتيمتر و عرض 57سانتيمتر صاف و صيقلي نموده و فرمان سر دوري پسر آرگيشتي پادشاه اورارتوئي را در ده سطر به خط ميخي بر آن نقش كردهاند.
آبشار گل آخور: اين آبشار كه در روستاي گل آخور از توابع دهستان ارزيل بخش خاروانا واقع شده است يكي از دلانگيزترين مناطق طبيعي استان ميباشد. آب اين آبشارِ بسيار خنك از دو چشمهي خروشان سرچشمه گرفته و پس از عبور از داخل روستا در آخر به يك آبشار زيبا تبديل ميشود. ارتفاع آبشار حدود ۱2 متر ميباشد. ادامه آبشار پس از عبور از دره زيبا، سرسبز و پر درخت و گذر از روستاي ارزيل با رود طرزم در هم ميآميزد و رود بزرگي را تشكيل ميدهد و آنگاه به سمت روستاي حاجيلار و كبودگنبد سرازير ميشود.
قلعه تاریخی جوشین: قلعه تاریخی جوشین یا جوشون در 26 كیلومتری غرب ورزقان بسوی جلفا و در 6 كیلومتری روستای جوشین واقع شده و راه آن بسیار سخت و كوهستانی است. قلعه بر فراز كوهی است كه سه طرف آنرا شیبهای دیوار مانند احاطه كرده است و تنها راه ارتباطی آن یك گذر كوهستانی تنگ است كه فقط یك یا دو نفر میتوانند به زحمت از آن بالا روند، به این علت، نگاهبانی و دفاع از این قلعه حتی با تعدادی معدود هم ممكن بوده است. قلعهي جوشون دارای استخرهای متعدد که در دل سنگهای خارا کنده شده است، میباشد. از استخرهای معروف آن خدیجه گؤلی را میتوان نام برد که در کنار امامزاده جوشون واقع شده است. میگویند وقتی آتش در این قلعه مشتعل میشد از قلاع بابک، آغجاقلعه و قیزقلعه سی واقع در جمهوری آذربایجان دیده میشده است. نیروهای رزمی با این وسیله به همدیگر علامت جنگ یا صلح میدادند. این قلعه نیز به احتمال زیاد به زمان مادها برمی گردد. قلعهي جوشون در حملهي اعراب به ایران یكی از مراكز مقاومت بود. سفالهایی كه در محوطهي قلعه پیدا شده مربوط به هزاره اول قبل از اسلام و قرون اولیه اسلام تا قرن ششم هجری قمری است.
امامزاده سیدخلیل جوشین: زيارتگاه امامزاده سيد ابراهيم خليل در 35 کيلومترى راه ورزقان به خاروانا و در روى تپهاى در زير قلعهي جوشون قرار دارد. اين زيارتگاه از راه انشعابى به مناطق سر سبز و زيباى چيچکلى 10 کيلومترى فاصله دارد. امامزاده سيد ابراهيم خليل فاقد سنگ نبشته بر روى مزار شريف بوده و نسبنامهاى مشاهده نشده است ولى اهالى منطقه اعتقاد راسخ و محکمى به اين امامزاده دارند و ايشان را از نوادگان حضرت امام موسى بن جعفر (ع) ميدانند. در طول سال علاوه بر زائرين اين مکان مقدس، هزاران نفر از گردشگران منطقه و کوهنوردان از امامزاده بهره ميبرند. همچنين با توجه به قرار گرفتن آن در بين راه شهر ورزقان به شهر خاروانا و روستاهاى منطقه، از اين محل به عنوان نمازخانهي بين راهى و استراحتگاه استفاده ميگردد.
گنبد الله الله: گنبد الله الله در قبرستان قدیمی روستای کبودگنبد بخش خاروانا واقع شده است. پلان مقبره دایره و قطر آن 75/4 متر میباشد. بنا دارای دو طبقه شامل سردابه و طبقه اول بوده است. گنبدهای طبقه فوقانی ریخته است. ازاره بنا سنگی و ساقه بنا با آجر چهارگوش قرمز بنا شده که کلمات الله با آجرکاشی فیروزهای تزئین شده است. کتیبهها و اسلیمیهای حاشیه دربهای چهار طرف طبقه اول با کاشی معرق میباشد. تاریخ بنای برج را با توجه به رجهای آجری با تزئینات اسماء الله در آذربایجان میتوان به اواخر دوره ایلخانان مغول تا صفویه نسبت داد. خصوصیات بارز وعوامل تزئین شده بنا برج مقبره است. تاریخ و کتیبهای روی آن باقی نمانده است. ترکیب آجرکاشی فیروزهای در متن ساقه بنا که سبب شده است به کبودگنبد شهرت پیدا کند، زیبایی خاصی به آن بخشیده است. متن کلمات روی بدنه الله و محمد می باشد.
روستاي آستمال: آستمال روستایی با قدمت چند هزار ساله که می توان مردم آنرا به دو قوم آستامال و آس آن که دو نژاد ترک هستند نسبت داد، با طبیعت بکر خود ذهن هر کسی را به خود مشغول میکند. به علت دور بودن روستا، حدود 20 کیلومتر از راه آن خاکی است که باعث ناشناس ماندن آن منطقه و طبیعت بکر آن است. به علت همجوار بودن روستا با جنگلهای ارسباران، گردشگران و کوهنوردان زیادی به اين روستا ميآيند. در نزدیکی آستمال روستایی سروستان (سوستین) نام وجود داشته كه از بین رفته است. منطقه ی کوروش که در نزدیکی آستمال است به گفته ی شفاهی (افرادی که اهل آن منطقه هستند) مربوط به کوروش، شاه ایران است که البته نمیتوان به گفتهی شفاهی افراد اعتماد کرد. روستای آستمال سابقهي تاریخی کهنی دارد و در گذشته به دژ قوم ماد معروف بوده است. سکونت در این مکان به هزارۀ اول قبل از میلاد باز میگردد. مسجد قدیمی، زیارتگاههای سیدجبرئیل و پیرصندوق از جمله آثار تاریخی و مذهبی روستای آستمال است. اهالی روستا نسبت به امامزادهی سیدجبرئیل كه در5 کیلومتری روستا واقع شده، اعتقاد عمیقی دارند و نذورات خود را به ضریح آن میبندند. اهالی روستا لهجهي خاصی نسبت به دیگر روستا های همجوار دارند که لهجهي بسیار شیرینی است.
روستاي كرينگان: روستاي كرينگان كه در منطقهي حسنو واقع شده است از اين جهت داراي اهميت است كه اهالي آن به زبان تاتي صحبت ميكنند. قبلاً اهالي چندين روستاي ديگر نيز در دهستانهاي حسنو و ديزمار شرقي به زبان تاتي صحبت ميكردند كه امروزه از بين رفته است. با اين حال اهاليروستاي ملك تالش و روستاي ونستان در نزديكي كرينگان نيز با زبانتاتي آشنايي دارند. كرينگان قبلاً نزديك به يكصد خانوار داشت كه امروزه به كمتر از 30 خانوار كاهش يافته است. علاوه بر آنچه كه گفته شد در سالهاي گذشته، 55 تپه و محوطهي تاریخی شهرستان ورزقان در فهرست آثار ملی ثبت شده است که قدمت آنها مربوط به دوران فرا پارینه سنگی تا قرون میانه اسلامی میباشد. «تپه داشباشي(ارمني گوللویی)» روستاي اميرآباد با قدمت دوران اورارتو، هزاره اول ودوم قبل از ميلاد، «قلعه کندی بولاغ» روستای مسقران با قدمت عصر آهن و هزاره اول قبل از ميلاد، «قلعه داشی» ارزيل با قدمت هزاره اول قبل از ميلاد و قرون اولیه و متاخر اسلامی، «قلعه اژدها داشی» شهر تاريخي اژدها داشی در نزديكي اندريان با قدمت هزاره اول قبل از ميلاد، «گورستان سقای» با قدمت هزاره اول قبل از میلاد، «قلعه سرخه دیزج» با قدمت اورارتو، هزاره اول قبل از ميلاد و قرون 6 – 8 هجری و «تپه اللهلو» روستاي الله لو با قدمت هزاره اول قبل از ميلاد و دوران اشكاني و ساساني از آن جمله هستند.
مسجد جامع خاروانا: این مسجد در مرکز بخش خاروانا در ۶۰ کیلومتری شهر ورزقان واقع شده است. قدمت این مسجد به سدههای ۶ و ۷ هجری قمری میرسد و گويا دختر بايندرخان حاكم قرهداغ كه در روستاي دوزال ساكن بوده ساخته است.
خانه امیر ارشد: خانهي امير ارشد كه در 12 کیلومتری غرب ورزقان در روستاي اوخارا واقع شده است. این ساختمان سنگی كه به «داش عمارت» مشهور است از بناهای زیبا و منحصر به فرد شهرستان ورزقان است. خانه امير ارشد با بهرهگیری از شیوهي معماری تاریخی منطقه و سبک ویژهي ابنیه قاجاری طراحی و ساخته شده است تا نمایانگر تفکرات و باور ها و نحوه زندگی مردم منطقه باشد.
بنای داش ساختمان كه در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری توسط مهندس کرسنسکی مهندس و معمار خوش نام روس ساخته شده است طی سالهای گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مورد مرمت قرار گرفته است تا این یادگار تاریخی که بخشی از شناسنامه هویتی مردم منطقه را به وجود آورده، از دستبرد زمان و آسیبهای طبیعی در امان بماند.ساختمان این خانه در دو طبقه است که سقف طبقه همکف آجري با طاقهاي آهنگ متقاطع و سقف طبقه اول چوبي است، ساختمان داراي دو بال در جانبين شمالي و جنوبي و ايواني در سمت غربي است و بدنه ساختمان سنگي ميباشد. وسعت آن 1100 متر مربع است.
کتیبه سقندل: روستاي سقندل در 5 كيلومتري شهرستان ورزقان و در مسير جاده ورزقان ـ اهر واقع شده است و كتيبهي ميخي اورارتوئي در 3 كيلومتري اين روستا و بر دامنه كوه زاغي بر سينه سنگي يكپارچه و مرتفع منقوش است. سمت جنوبي سنگ مزبور كه به شكل هرم ناقص است، را به صورت مستطيلي به طول 116 سانتيمتر و عرض 57سانتيمتر صاف و صيقلي نموده و فرمان سر دوري پسر آرگيشتي پادشاه اورارتوئي را در ده سطر به خط ميخي بر آن نقش كردهاند.
آبشار گل آخور: اين آبشار كه در روستاي گل آخور از توابع دهستان ارزيل بخش خاروانا واقع شده است يكي از دلانگيزترين مناطق طبيعي استان ميباشد. آب اين آبشارِ بسيار خنك از دو چشمهي خروشان سرچشمه گرفته و پس از عبور از داخل روستا در آخر به يك آبشار زيبا تبديل ميشود. ارتفاع آبشار حدود ۱2 متر ميباشد. ادامه آبشار پس از عبور از دره زيبا، سرسبز و پر درخت و گذر از روستاي ارزيل با رود طرزم در هم ميآميزد و رود بزرگي را تشكيل ميدهد و آنگاه به سمت روستاي حاجيلار و كبودگنبد سرازير ميشود.
قلعه تاریخی جوشین: قلعه تاریخی جوشین یا جوشون در 26 كیلومتری غرب ورزقان بسوی جلفا و در 6 كیلومتری روستای جوشین واقع شده و راه آن بسیار سخت و كوهستانی است. قلعه بر فراز كوهی است كه سه طرف آنرا شیبهای دیوار مانند احاطه كرده است و تنها راه ارتباطی آن یك گذر كوهستانی تنگ است كه فقط یك یا دو نفر میتوانند به زحمت از آن بالا روند، به این علت، نگاهبانی و دفاع از این قلعه حتی با تعدادی معدود هم ممكن بوده است. قلعهي جوشون دارای استخرهای متعدد که در دل سنگهای خارا کنده شده است، میباشد. از استخرهای معروف آن خدیجه گؤلی را میتوان نام برد که در کنار امامزاده جوشون واقع شده است. میگویند وقتی آتش در این قلعه مشتعل میشد از قلاع بابک، آغجاقلعه و قیزقلعه سی واقع در جمهوری آذربایجان دیده میشده است. نیروهای رزمی با این وسیله به همدیگر علامت جنگ یا صلح میدادند. این قلعه نیز به احتمال زیاد به زمان مادها برمی گردد. قلعهي جوشون در حملهي اعراب به ایران یكی از مراكز مقاومت بود. سفالهایی كه در محوطهي قلعه پیدا شده مربوط به هزاره اول قبل از اسلام و قرون اولیه اسلام تا قرن ششم هجری قمری است.
امامزاده سیدخلیل جوشین: زيارتگاه امامزاده سيد ابراهيم خليل در 35 کيلومترى راه ورزقان به خاروانا و در روى تپهاى در زير قلعهي جوشون قرار دارد. اين زيارتگاه از راه انشعابى به مناطق سر سبز و زيباى چيچکلى 10 کيلومترى فاصله دارد. امامزاده سيد ابراهيم خليل فاقد سنگ نبشته بر روى مزار شريف بوده و نسبنامهاى مشاهده نشده است ولى اهالى منطقه اعتقاد راسخ و محکمى به اين امامزاده دارند و ايشان را از نوادگان حضرت امام موسى بن جعفر (ع) ميدانند. در طول سال علاوه بر زائرين اين مکان مقدس، هزاران نفر از گردشگران منطقه و کوهنوردان از امامزاده بهره ميبرند. همچنين با توجه به قرار گرفتن آن در بين راه شهر ورزقان به شهر خاروانا و روستاهاى منطقه، از اين محل به عنوان نمازخانهي بين راهى و استراحتگاه استفاده ميگردد.
گنبد الله الله: گنبد الله الله در قبرستان قدیمی روستای کبودگنبد بخش خاروانا واقع شده است. پلان مقبره دایره و قطر آن 75/4 متر میباشد. بنا دارای دو طبقه شامل سردابه و طبقه اول بوده است. گنبدهای طبقه فوقانی ریخته است. ازاره بنا سنگی و ساقه بنا با آجر چهارگوش قرمز بنا شده که کلمات الله با آجرکاشی فیروزهای تزئین شده است. کتیبهها و اسلیمیهای حاشیه دربهای چهار طرف طبقه اول با کاشی معرق میباشد. تاریخ بنای برج را با توجه به رجهای آجری با تزئینات اسماء الله در آذربایجان میتوان به اواخر دوره ایلخانان مغول تا صفویه نسبت داد. خصوصیات بارز وعوامل تزئین شده بنا برج مقبره است. تاریخ و کتیبهای روی آن باقی نمانده است. ترکیب آجرکاشی فیروزهای در متن ساقه بنا که سبب شده است به کبودگنبد شهرت پیدا کند، زیبایی خاصی به آن بخشیده است. متن کلمات روی بدنه الله و محمد می باشد.
روستاي آستمال: آستمال روستایی با قدمت چند هزار ساله که می توان مردم آنرا به دو قوم آستامال و آس آن که دو نژاد ترک هستند نسبت داد، با طبیعت بکر خود ذهن هر کسی را به خود مشغول میکند. به علت دور بودن روستا، حدود 20 کیلومتر از راه آن خاکی است که باعث ناشناس ماندن آن منطقه و طبیعت بکر آن است. به علت همجوار بودن روستا با جنگلهای ارسباران، گردشگران و کوهنوردان زیادی به اين روستا ميآيند. در نزدیکی آستمال روستایی سروستان (سوستین) نام وجود داشته كه از بین رفته است. منطقه ی کوروش که در نزدیکی آستمال است به گفته ی شفاهی (افرادی که اهل آن منطقه هستند) مربوط به کوروش، شاه ایران است که البته نمیتوان به گفتهی شفاهی افراد اعتماد کرد. روستای آستمال سابقهي تاریخی کهنی دارد و در گذشته به دژ قوم ماد معروف بوده است. سکونت در این مکان به هزارۀ اول قبل از میلاد باز میگردد. مسجد قدیمی، زیارتگاههای سیدجبرئیل و پیرصندوق از جمله آثار تاریخی و مذهبی روستای آستمال است. اهالی روستا نسبت به امامزادهی سیدجبرئیل كه در5 کیلومتری روستا واقع شده، اعتقاد عمیقی دارند و نذورات خود را به ضریح آن میبندند. اهالی روستا لهجهي خاصی نسبت به دیگر روستا های همجوار دارند که لهجهي بسیار شیرینی است.
روستاي كرينگان: روستاي كرينگان كه در منطقهي حسنو واقع شده است از اين جهت داراي اهميت است كه اهالي آن به زبان تاتي صحبت ميكنند. قبلاً اهالي چندين روستاي ديگر نيز در دهستانهاي حسنو و ديزمار شرقي به زبان تاتي صحبت ميكردند كه امروزه از بين رفته است. با اين حال اهاليروستاي ملك تالش و روستاي ونستان در نزديكي كرينگان نيز با زبانتاتي آشنايي دارند. كرينگان قبلاً نزديك به يكصد خانوار داشت كه امروزه به كمتر از 30 خانوار كاهش يافته است. علاوه بر آنچه كه گفته شد در سالهاي گذشته، 55 تپه و محوطهي تاریخی شهرستان ورزقان در فهرست آثار ملی ثبت شده است که قدمت آنها مربوط به دوران فرا پارینه سنگی تا قرون میانه اسلامی میباشد. «تپه داشباشي(ارمني گوللویی)» روستاي اميرآباد با قدمت دوران اورارتو، هزاره اول ودوم قبل از ميلاد، «قلعه کندی بولاغ» روستای مسقران با قدمت عصر آهن و هزاره اول قبل از ميلاد، «قلعه داشی» ارزيل با قدمت هزاره اول قبل از ميلاد و قرون اولیه و متاخر اسلامی، «قلعه اژدها داشی» شهر تاريخي اژدها داشی در نزديكي اندريان با قدمت هزاره اول قبل از ميلاد، «گورستان سقای» با قدمت هزاره اول قبل از میلاد، «قلعه سرخه دیزج» با قدمت اورارتو، هزاره اول قبل از ميلاد و قرون 6 – 8 هجری و «تپه اللهلو» روستاي الله لو با قدمت هزاره اول قبل از ميلاد و دوران اشكاني و ساساني از آن جمله هستند.
جهث مشارکت در تکمیل بانک اطلاعاتی شهر ورزقان عضو سایت شوید
این کار جهت اطمینان از صحت اطلاعات وارد شده میباشد.
اطلاعات دیگر از ورزقان
اطلاعات عمومی استان آذربایجان شرقی
اطلاعات عمومی سایر نقاط ایران
آخرین ویرایش مختصات توسط: ترکان