مشاهیر رودبار

* مرگ
وقتی فردی از خانواده ای فوت می کرد ضمن مهیا کردن وسایل و لوازم کفن و دفن متوفی ، برخی باورها و آداب و رسوم نیز وجود داشت که از قدیم اجرا می شود .
-وقتی فردی از خانواده ای فوت می کند بقیه اهالی محل در کارهای کشاورزی ، دامداری و به ویژه جمع آوری محصولبه صاحب عزا و سایر بازماندگان کمک می کردند.
-در قدیم وقتی فردی فوت می کرد در هر ساعتی از شبانه روز حتی نیمه های شب ، همان وقت او را دفن می کردند و در این کار درنگ نمی کردند. دو دلیل برای تسریع در دفن متوفی نقل می کنند:
-۱استناد به فتوای مرحوم آیت الله العظمی بروجردی
-۲احتمال بو گرفتگی و فساد جنازه را می دادند.
امروزه این رسم تاحدودی تغییر یافته است و اگر کسی تا قبل مغرب فوت کند او را دفن می کنند و گرنه بعد از نیمه شب جنازه را در مسجد می گذارند و قرآن خوانان محلی که به آنها مرشد ( Morshed) می گویند بر سر جنازه تا صبح قرآن تلاوت می کنند.
مرسوم است که بعد از فوت میت ، در شب اول که شب غریب ( Shabgharib) نامیده شده مردم در منزل وی جمع می شوند و در آنجا طعام داده می شود. دلیل این کار را چنین عنوان می کنند چون متوفی درشب اول در قبر تنها است و اینکه خیراتو برکاتی برای او داشته باشد.
البته افرادی که دارای وضعیت اقتصادی مناسبی نیستند معمولا توسط سایر همسایگان و اقوام مساعدت می شوند.
قبلا از روز اول تا سوم فوت مراسم فاتحه خوانی و ختم برگزار می شدو همچنین مراسم هفتمین روز و چهلمین روز که علاوه بر برگزاری مراسم طعام هم داده می شد اما امروزه با توجه به مشکلات مردم ، برنامه طعام و غذا دادن برچیده شده و فقط مراسم با صرف چای و به مدت دو ساعت در مسجد محله برگزار می شود.
-در هنگام فوت همسایه یا اقوام ، سفارش می شد که کسی حتی رادیو هم نباید روشن کند و بچه ها نیز از بازی های شادی آور و همراه با هلهله و شادی پرهیز کنند.
-وقتی می خواستند میت را دفن کنند و به سمت قبرستان می بردند فردی پیشاپیش دیگران و جلوتر از جنازه در حالی که دو سفره محتوی نان ، حلوا ، خرما و پنیر در دست داشت حرکت می کرد. باور بر این بود که چون خیر و خیرات است بهتر است پیش از مرده برود.
-معتقدند وقتی سیاه شآل (Siahshoal ) یا شغال سیاه صدا می زند فردا یا همان شب یکی از افراد محل فوت خواهد کرد.

*حیوانات و پرندگان
-مار با توجه به فراوانی مار در منطقه خیلی از باورها و ضرب المثل ها در مورد این حیوان است برای نمونه:
اگر مار در خانه باشد نباید آسیبی به او رساند زیرا ماری که در خانه است خوب است و روزی می آورد.
اگر کسی در خانه اش مهره مار باشد خیلی خوب است و برکت و روزی وی زیاد می شود.
-سگ
اگر روی سگ آب بریزیم دست زگیل می زند. برخی راویان این مسئله را تجربه کرده و به آن کاملا باور داشتند.البته این باور در سایر نقاط کشور از جمله استان بوشهر هم وجود دارد.
در جایی که سگ وجود دارد جن و پری جرات حضور در آن مکان را ندارند زیرا از سگ می ترسند و به آنها آسیب می رساند.در این خصوص داستانهایی نیز از قدیم نقل می کردند.
-پرندگان
وقتی که قشقی ( Gheshghei) در خانه ای بلند می خواند نشانگر وارد شدن مهمان است و اگر کسی با تیر و کمان یا تفنگ آسیبی به برساند مشکل یا مصیبتی برایش پیش می آید مانند شکستن دست یا پا و … .
قشقی پرنده ای است مانند گنجشک و از کلاغ کوچکتر و رنگی با دم سفید ، پرهای آبی و شکم سیاه. بر این باور هستند که قشقی انسان پرهیزگاری بوده که بر اثر ارتکاب عمل خلاف یا توهین تبدیل به پرنده شده است.
-باد
چون منطقه در معرض باد و طوفان است وقتی که باد خیلی شدید می وزید فرزند اول خانواده آب در کره ( Kore) یا همان لولای پائین درب می ریخت و تا زمانی که آب خشک می شد باد هم کم می شد. راویان این مسئله بیشتر افراد مسن بودند و خود این مسئله را بارها امتحان کرده بودند.
-باران
وقتی با کم بارانی مواجه می شدند برای باریدن باران و نزول رحمت الهی چندین باور و رسم وجود داشت:
قندلاک (Ghandelak ) یا همان ظرف چوبی که با آن قند را خرد و تکه تکه می کردند را شسته و آب آن را روی زمین می ریختند و بعد باران می بارید.
جانماز را با آب چشمه می شستندو خشک می کردند و در طاقچه مسجد می گذاشتند بعد باران می بارید. البته این کار را افراد مومن و متشخص انجام می دادند نه هر کسی.

*دعا
در روستاهای رودبار معمولا دعاهای فراوان محلی وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از:
دعا به لهجه محلی آوا نگاری معنی
خوآد بخادیک Khoada be khadika خداوند ترا نگهدارد و حفظ کند
پر شوی Per shavi پیر بشوی و عمر طولانی کنی
دسیّ د می شیه Dassi da mi shiya دست شما درد نکند

سفید بخت بی بی Sefid bakht bi bi سفیدبخت باشی(آرزوی خوشبختی برای دختر خانمها)
تی دس درد مکنه Ti das dard makone دست شما درد نکند
خدا تره بداره Khoda tara bedara خداوند ترا نگهدارد
ایشالله تی عروسی بخاریم Ieshalla ti arousi bekharim انشاءاله غذای عروسی تو را بخوریم

*نفرین
برخی نفرین های رایج در بین مردم به قرار زیر است:
نفرین به لهجه محلی آوانگاری معنی
تو پرپر بکئی To par par bekaei پرپر بکنی و مانند مرغ جان دهی
خیر مبینی Kheir mabini در زندگی خیر و خوشی نبینی
خاک تی سر Khak ti sar خاک بر سر شوی
تخته سر مو بنا Takhta sar mo bena تو را روی تابوت بگذارند( مردن فرد)
جوان بمری Javan bemari در جوانی بمیری
خال و سری ته Khala va sari ta خاک بر سرت
کفن بکمت آسوده بسکنه Kafan bekamat asoude besakene تو را کفن کنم تا آسوده باشم
و سر عزات رونم Va sar azat rounam بر سر عزای تو بنشینم

*مهمان
مختصری از آداب و رسوم و باورها به این قرار است:
-وقتی فردی به عنوان مهمان به خانه شما می آید نباید در آ« وقت جارو بزنید چون برکت خانه با رفتن مهمان می رود و کم می شود.
در هنگامی که خمیر برای پخت نان درست می کنند اگر خمیر بپرد مهمان وارد می شود. برخی افرادی که این مسئله را نقل می کردند برای خودشان تجربه شده و پیش آمده بود.
-چوب چای اگر در هنگام ریختن چای در استکان بالا بیاید( روی چای قرار گیرد) نشانگر وارد شدن مهمان است که بیشتر خانواده و راویان این مسئله را تجربه کرده بودند.
-وقتی خروس به درب منزل بیاید و دهانش را به طرف خانه کند و بخواند مهمان وارد می شود.
-اگر خروس در حیاط منزل چندبار بلند بخواند مهمان می آید.
وقتی مهمانی وارد می شود خداوند روزی اش را همراه او می رساند.