مشاهیر ساوه

مشاهیر و مفاخر:
ابوسعد آوی : شاعر ، تاریخ نگار ، دانشمند و یکی از وزیران طبرستان
سلمان ساوجی: از شاعران و غزل‌سرایان قرن هشتم هجری قمری و هم عصر حافظ بوده‌است.
دیوان شعر وی مشتمل بر دوازه هزار بیت است.
ابوالفرج ساوجی : از نویسندگان و کتاب آل بویه
فضل الدین ساوی : شاعر و فیلسوف قرن ششم هجری قمری
بهاالدین ساوجی : از شاعران قرن هشتم هجری
فرخنده ساوجی : از شاعران قرن سیزدهم هجری
حسین ابن روح نوبختی : سومین نائب خاص حضرت مهدی (ع) در دوران غیبت صغری و یکی از اهالی روستای آوه در نزدیکی شهر ساوه
علامه تاج الدین آوی : از علما و فقهای مشهور شیعه در زمان ایلخانیان
سید مرتضی عسکری : پژوهشگر تاریخ اسلام و حدیث شناس و روحانی شیعه
ملا صالح ساوجی : از علمای دوران سلطان حسین صفوی
ابن سهلان ساوجی : فیلسوف و منطق دان
خواجه نصیر طوسی : از علمای بزرگ نجوم و حکمت ایران و نیز یکی از فقهای علوم تشیع در قرن هفدهم
وی زاده روستای جهرود است.
یوسف عادل شاه ساوی : موسس سلسله ی عادلشاهیان
سعدالدین ساوجی : از سیاست مداران و دولت مردان دوران ایلخانیان
شیخ جمال الدین ساوجی : موسس قلندریان فرقه ای از صوفیه
میرزا موسی طبیب ساوجی : وی پزشکی حازق و نویسنده ای توانا در دوران ناصرالدین شاه بوده
حاج حسين سمندر:شاعر،خوشنويس،غزلسرا
شوقي ساوجي :شاعر . حكيم تيليم خان:شاعر تركي زبان .آيت الله شريعتمدار ساوجي:فقيه
شهيد دكتر مصطفي چمران.

آداب و رسوم:
مراسم نوروز
براى چهارشنبه‌سورى سه يا هفت کوپه آش درست مى‌کنند.
در بعضى نقاط زنان و دختران محل در اين شب مراسم قاشق‌زنى انجام مى‌دهند.
به جمعه آخر سال در محل علفه گفته و به عيد مردها نيز معروف است.
در اين روز به زيارت اهل قبور مى‌روند.
در اين شب زنان نيت کرده و اسم خود را به کاغذى نوشته و داخل کوزه سفالى مى‌اندازند. صبح روز بعد يک زن مورد اعتماد با خواندن دعائى اسامى زنان را تک‌تک بيرون مى‌آورد و هر زن به نيت خود مى‌ِسد. مراسم‌ شال‌شالا‌ماخ نيز در اين روز توسط جوانان انجام مى‌شود.

ازدواج:
هنگام خواستگارى رسم بود که گوسفند سفيدى را به‌عنوان پيشکش مى‌بردند و به اين هديه (اوکج)مى‌گفتند. امروزه کله قند، پارچه، لباس، انگشتري، شيرينى و چاى جايگزينى آن شده است.
ميزان مهريه و شيربهاء در کاغذى نوشته مى‌شود که به اين رسم پاگيره مى‌گويند.
شب بعد از عروسى به شب مادرزن‌سلام معروف است که خانواده داماد
به همراه عروس و داماد به خانه مادر عروس مى‌روند.

مرگ (مراسم تدفين)
رسم است به هنگام کفن نمودن مرده دو چوب زير بغل مرد مى‌گذارند
تا در هنگام جواب دادن به نکير و منکر عصاى او باشند.
بعد از دفن، دور قبر وى خطى کشيده سپس هفت قدم از قبر دور شده و باز مى‌گردند
فاتحه‌اى مى‌خوانند به نيت آخرين وداع با ميت.
از نشانه‌هاى مزار در شهرستان ساوه نقش شير و خورشيد
نقش شانه دو سر براى زن و شانه يک سر و مهر و تسبيح براى مرد است.

ماه مبارک رمضان:
مردم مومن و خداجوی شهرستان ساوه پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان با گرفتن روزه در ماه شعبان به استقبال ماه مهمانی خدا می روند که این استقبال آیین پیشواز از ماه رمضان نامیده می‌شود.
پخت غذاهای مخصوص از دیگر آیین‌های ماه رمضان است، بانوان ساوجی برای دسر افطار بیشتر غذاهایی نظیر آش‌رشته، طاس کباب، حلوا و شله زرد می پزند.

یکی از آیین‌های جالب توجه مردم این دیار فرستادن افطاری توسط داماد به خانه عروس است.
مطابق این سنت دیرینه در ماه رمضان جوان دارای نامزد، باید افطاری نامزدش را به خانه پدر عروس ببرد، این افطاری شامل چند قرص نان، برنج، روغن حیوانی، گوشت مرغ، ماهی، سیب سرخ، شیرینی و میوه‌های فصل است.

کوسه گلين :
کوسه گلين مراسمى که به هنگام خشکسالى‌ها، جهت طلب باران اجرا مى‌شود. در اين مراسم فردى پوست گوسفندى پوشيده و همراه با جوانان به در خانه اهالى مى‌روند. اهالى نيز به آنها مقدارى گندم
پول، آرد يا شيرينى مى‌دهند. ايشان با آرد فراهم شده حلوائى تهيه کرده و مهره سبزى در آن مى‌گذارند بعد حلواها را تکه‌تکه کرده و اگر شخصى تکه‌اى را که در آن مهره سبز بود بردارد به‌خاطر اين جرم او را از درختى آويزان کرده و مى‌زنند تا کسى ضمانت او را کند.