مشاهیر سمنان

آداب و رسوم سمنان

مردم استان سمنان همچون مردم سایر قسمت های ایران از انواع غذاها، نان ها، سالادها و سبزی های رایج در سبد غذایی خود استفاده می کنند. برخی از غذاها و نان ها چون نان سمنانی و سبزی پلوی سمنانی و آبگوشت خربزه و ته چین گرمسار از جمله غذاهایی است که صرفاً در این استان تهیه و طبخ می شوند که جزو غذاهای خاص محلی این استان است.
پوشاک مردم استان به نحوی با وضعیت آب و هوایی استان ارتباط دارد. امروزه لباس های معمول که زنان و مردان سمنانی می پوشند همان کت و شلوار و پیراهن برای مردان و چادر و مانتو، شلوار و پیراهن برای زنان است. در این میان، پوشاک مردم شهرستان گرمسار با وضعیت آب و هوایی کل منطقه در ارتباط است. امروزه لباس های محلی در شهرها و بخش های مختلف شهرستان گرمسار کمتر مورد استفاده قرار می گیرند و مردم شهرستان گرمسار همان لباس های رایج در کل کشور و استان را استفاده می کنند. از سوی دیگر، مردم شهرستان سمنان کمتر از لباس های محلی استفاده می کنند و لباس های معمول روز که در همه مناطق ایران مورد استفاده است در این خطه از ایران نیز رواج دارد.
لباس های محلی مردان شامل: سرپوش مردانه، تن پوش تابستانی مردانه، تن پوش زمستانی مردانه و پاپوش مردانه است.
لباس های محلی زنان عبارت است: نوعی سرپوش موسوم به چارقد که طرح و جنس و رنگ و اندازه آن درمناطق مختلف فرق می کند، بیشتر زنان محلی سمنانی از تن پوشی به نام پیراهن که اصطلاحاً به آن شوی می گویند، استفاده می کنند. شلیته نیز از دیگر لباس های مورد استفاده زنان سمنانی است. پاپوش زنانه نیز بسته به فصل گرم یا سرد متفاوت است که مورد استفاده قرار می گیرد.
موسیقی استان سمنان با تأثیر پذیری از مقامات و ملودی های مازندرانی، خراسانی، اقوام مهاجر ترک، امروزه بیشتر به صورت اشکال موسیق کلاسیک ایرانی و تا حدودی هم با اشکال موسیقی فولک ویژه اقوام مهاجر ترک زبان خودنمایی می کند. در حال حاضر عمده ترین جریان موسیقی استان، موسیقی کلاسیک و معاصر ایرانی است و مراکز آموزش و تبلیغ محدود آن، در شهرهای بزرگ استان ایجاد شده است.
زبان سمنانی را می توان نزدیک به زبان پهلوی دانست که طی دوره های گوناگون دست نخورده باقی مانده است. در منطقه شاهرود گویش رایجی که وجود دارد به شاهرودی معروف است . گویشهای دیگری نیز در ناحیه شاهرود وجود دارد که مربوط به گروههای انسانی مهاجر است که با لهجه های کردی، ترکی، بلوچی و بعضی ها هم با گویش عربی صحبت می کنند. در واقع گویش شاهرودی گویش مسلط منطقه شاهرود است.
زبان و لهجه محلی متداول در بین گرمساریها، لهجه رازی است که با جزئی تفاوت اهالی نواحی اطراف تهران، ری، شمیران و ورامین نیز بدان تکلم می کنند و اما ساکنین نواحی مجاور بلاد جبال یعنی مناطق کوهستانی دامنه جنوبی البرز مرکزی با لهجه ای آمیخته از لهجه های رازی و ناحیه جبال که خود تحت تاثیر لهجه طبری قرار گرفته سخن می گویند. زبانهای محلی دیگر گرمسار عبارتند از: ترکی که افراد ایل اصانلو و پازوکی بدان تکلم می نمایند. زبان اصانلو شبیه ترکی زنجانی و زبان ایل پازوکی شبیه ترکی آذربایجان است. افراد الیکایی نیز به زبان محلی مخصوص خود تکلم می نمایند .
مفاخر و مشاهیر :
سید رضا اکرمی
پروفسور اسمعیل ابونوری که اصالتا شهمیرزادی است.
غلامرضا اعوانی
شهین اعوانی
محمدعلی بنی اسدی
خسرو جدیدی
سید اشرف جهانگیر سمنانی
محمدحسین حافظی
عبدالرفیع حقیقت
خسرو عندلیب سمنانی
سید ابوطالب حسنی سردار ملی سمنان در کمیته نهضت مشروطه
سیداحمد خاتمی
علی خرمیان
پروفسور علی خیرالدین
حسن روحانی
فرهاد رهبر
رفعت سمنانی
سردار حسن شوکت پور
علاءالدوله سمنانی
ناصر طالب بیدختی
سید طاهر طاهری
محمدعلی طاهریا
فریدون عموزاده خلیلی
مریم عمید
حمید قدس
شاپور قریب
مصطفی کواکبیان
جواد نجم الدین
نعمت الله نصیری
اسماعیل همتی
علی‏محمد پیمان یغمایی