مشاهیر کوهبنان

مشاهیر کوهبنان:

شاه نعمت ا… ولي
شاه نعمت الله از عرفای بنام ايران و صاحب کرامات و کمالاتی بوده است. وی از سادات موسوی بوده است. اجداد او در شهر جلب ساکن بودند. او در سال 731 در ... متولد شد. شاه نعمت الله معاصر خواجه حافظ شيرازی بوده و گويا خواجه به اشعار شاه نظری داشته است. ديوان او بين 11 تا 13 هزار بيت دارد و حاوی قصايد، ترجيعات، رباعيات و مثنويات اوست.

مرقد شاه برهان
شاه برهان الدين خليل ا…
امير شاه برهان الدين خليل ا… فرزند شاه‌ نعمت ا… از عارفان نامي قرن نهم هجري است. تولد او را در سال 775 هجري شمسي در كوهبنان ثبت كرده‌اند. شاه نعمت‌ا… به مناسبت احترامي كه به برهان الدين كوهبناني داشت نام فرزندش را برهان الدين خليل ا… نهاده است.
چنانچه حضرت مقدسه شاه نعمت ا… تولد او را به نظم كشيده است.

افضل الدين ابوحامد كوهبناني

زنده یاد [محمود روح‌الامینی]

سيد يحيي جعفري
ابو اسحاق کوهبنانی
عفت شریعتی کوهبنانی
محمد تقی زاده

زاهد عماني
در زمان ملك محمد در خورد فيض اباد كوهبنان ساكن بوده و ملك محمد اعتقاد خاصي به او داشته و او را بابا خطاب مي‌كرده است.
شيخ محمد حاجي
اين شخص نيز در يكي از آباديهاي كوهبنان زندگي مي‌كرده و داراي كرامات بسيار بوده تاريخ كرمانيان نامي شرح حال وي را نگاشته است.
برهان الدين كوهبناني
عارفي رباني بوده كه در صومعه پاي كوه با حضرت خضر مباحثه داشته دربارة ارزش عرفاني و مقام او در تصوف همين بس كه شاه‌نعمت‌ا ولي نام فرزندش را به احترام او برهان الدين نهاده است. تأليفات مهم او عبارتند از: سواطع البرهان من مطاع العرفان،‌ تفسير و لوايح البرهان در علم كلام.
شرف كوهبنانی
شرف كوهبناني در كوهبنان متولد شده و براي تحصيل و سكونت عازم كرمان گشته و در زمان توران شاه جزء اركان دولت بوده است.
محمد شهيد كوهبناني (هدايت عليشاه)
در كوهبنان متولد و در كرمان تكميل معلومات نموده، مي‌گويند در راه مشهد بدست تعدادي بلوچ كشته شده كه جنازه او را در كوهبنان دفن و آرامگاهي برآن ساخته شده است معروف به گنبد آخوند.
شمس الائمه كوهبناني
شمس الائمه عارفي بود بي‌نظير كه مريدان بسيار داشته ودر كوهبنان ساكن بوده است. از تأليفات او مي‌توان شرح صحيح بخاري را نام برد.


آداب و رسوم مردم كوهبنان را مي‌توان به دو دسته تقسيم كرد:
1ـ آداب و رسومي كه چندان تفاوتي با ديگر مناطق ايران ندارد همچون چهارشنبه سوري، نوروز، سيزده بدر و ...
2ـ آداب و رسومي كه قبلاً رواج داشته و اكنون يا به طور كل منسوخ يا دگرگون شده‌ است كه دراينجا به بخشي ازأن اشاره مي شود.
تالو متالو:
پيشينيان در سالهايي كه با عدم نزول رحمت الهي مواجه مي‌شدند مترسكي مي‌ساختند و كلاهي بر سرآن مي‌گذاشتند و چند زنگ يا درات به دستهاي او مي‌بستند و در كوچه ها راه مي‌افتادند و با خواندن اشعاري از صاحبخانه حبوبات و آرد جهت پختن آش طلب مي‌كردند. و پس از طبخ آش آن را بين اهالي محله پخش مي‌كردند و انتظار داشتند بعد از مراسم باران بيايد. نمونه‌اي از اشعار كه هنگام حركت دادن مترسك با هم قرائت مي‌كردند:
تالو تالو متالو وقت گل شفتالو تالوي ما هي يِو كرد دنيا رو زير و رِو كرد
يه من كرو داشتم پشت تلو كاشتم بارش بيا اِوش كنم خرجي سال نِوش كنم
كوچليزو (‌كليد زني)‌:
از جمله رسومي است كه در شب 27 ماه مبارك رمضان صورت مي‌گرفته است. شخصي كه براي كوچليزو به درخانه ها مي‌رفته. نيت و نذري داشته و خود را طوري مي‌پوشانده كه شناخته نشود زيرا معتقد بودند اگر شناخته شوند نذرشان اداء نمي‌شود. نذر و نيها متفاوت بوده مانند بازشدن بخت و بچه‌دار شدن و ...، شخص سرمه‌دان و آينه و درفش يا سوزن جوال دوزي را در سبد حصيري يا كمو (غربال) گذاشته و با تكة چوبي به درب منزل ضربه مي‌زده شايد سوزن جوال‌دوز يا درفش را براي دفاع از خود همراه داشته است تا چنانچه صاحبخانه قصد شناخت او را داشت مانع شود چيزهايي مانند قند، نبات، سنجد، مويز و ... به او مي‌دادند. و اين تصنيف‌ را زمزمه مي‌كردند اگر زني‌خدا مرادت بده، اگر مردي‌ خدا مرگت بده. زيرا آمدن زن را ميمون و مبارك و آمدن مرد را ناميمون مي‌دانستند اين رسم در روستاها نيز بصورتهاي مختلف رواج داشته از جمله روستاي ده‌علي اين رسم را كاسه پرا ني مي‌گفتند.